محل تبلیغات شما



شناسایی اولین منابع ابسیدین در شمال‬ غرب ایران جهت منشایابی منابع بومی آثار پیش از تاریخی

چکیده

دست افزارهای ابسیدینی از فراوان‌ترین مصنوعاتی هستند که در محوطه‌های باستانی خاورمیانه و خاورنزدیک یافت می‌گردند. منشأیابی ابزارهای ابسیدین از موضوعات جذاب و مورد بحث در میان باستان‌شناسان و زمین‌شناسان است. از آنجایی که مطالعات فراوانی بر روی منشأیابی معادن ابزارهای سنگی ابسیدینی در مناطق همجوار ایران مانند آناتولی و قفقاز انجام گرفته است، لذا بخش‌های عمده‌ای از ایران به عنوان یک وقفه مطالعاتی در باستان‌شناسی خاورمیانه از بابت مطالعات منشأیابی ابزارها و معادن ابسیدین به شمار می آید. مطالعات اخیر ِمعادن و منابع ابسیدینِ ایران و نیز منشایابی ابزارهای ‌سنگی فراوان ابسیدینی، زمینه مساعدی جهت ایجاد یک پایگاه اطلاعاتی و ترسیم افقی پژوهشی را برای مطالعات ابسیدین منطقه فراهم ساخته است. در این پژوهش با هدف معرفی گروه‏ های جدید ابسیدینی در خاورمیانه و بخش ایران 10 نمونه ابسیدین از منابع شناسایی شده اخیر در منطقه تجرق میانه و قزلجه بستان‏آباد و اطراف کوه‏های بزقوش با استفاده از روش آنالیز pXRF به روش قابل حمل ارائه گردیده است. به نحوی که 8 نمونه از منبع ابسیدین تجرق میانه و 2 نمونه از منبع قزلجه شهریار بستان‏ آباد انتخاب و مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج مطالعات و تجزیه و تحلیل داده‏ ها نشان داد سه گروه عمده جدید ابسیدین قابل تفکیک و شناسایی است که تحت عنوان گروه ابسیدینی A و B تجرق میانه و گروه منبع قزلجه شهریار بستان ‏آباد معرفی می گردند. این یافته‏ ها نخستین نمونه‏ های ابسیدینی شناسایی شده ایران در ارتباط با منابع و منشایابی نمونه‏ های تاریخی و باستانی هستند که زمین ه‏ای جهت مطالعه و مقایسه این منابع با یافته‏ های باستانی و منشاهای مختلف محتمل داخلی و خارجی را فراهم خواهند ساخت.

 به آدرس: عابدی اکبر، وثوق بهرام، رازانی مهدی، باقرزاده کثیری مسعود، اشتاینیگر دانیل، ابراهیمی قادر. شناسایی اولین منابع ابسیدین در شمال‬ غرب ایران جهت منشایابی منابع بومی آثار پیش از تاریخی . پژوهه باستان سنجی. ۱۳۹۸; ۵ (۱) :۱-۱۵

دانلود فایل مقاله اینجا

The First Obsidian Source in North-Western Iran for Provenance of Local Prehistoric

Lithic Artifacts

Obsidian is a dark glass formed by very rapid solidification of volcanic lava, but in the archaeological view, this volcanic glass is an important source for prehistoric tool-making and artifacts such as arrowhead, point, flake, blade, hand axes, micro-blades and etc. Therefore, obsidian artifacts are frequently used material in prehistory and found widely in archaeological sites around the world. The provenance study of obsidian has been an issue of intense research and debate between archeaometrist and geologists. Hence, different provenance studies carried out in Anatolia and Caucasus since 1960s up to 2015, but the obsidian research in Iran is in very early stage and consider as terra incognita. According to the occurrence of lithic obsidian artifacts in most of the prehistoric archaeological sites in north-west of Iran have been recovered during last decades, various questions have been rise on the subject of the provenance of these materials. New studies on prehistoric obsidian artifacts have been done by other scholar specially Iranians during the recent years, where the main part of these studies focus on the characterization and classification of the obsidian artifacts by chemical analysis, in order to find an evidence of sourcing and provenance. More recent research showed that some obsidian tools might have come from unknown sources located in Iran (perhaps Sahand and Sabalan Mountain). This paper will try to discuss the new obsidian mine in north-west Iran in western Asia. After a brief introduction of obsidian studies in north-west Iran, the paper addresses preliminary report of recent researches that took place concerning 10 local obsidian mine samples from Tajaraq of Miyaneh and Ghizilja of Bostababad, around of Bozghoosh Mountain in the st of Sahand volcano. This study was realized by portable X-ray fluorescence (pXRF), as a non-distractive technique for elemental analysis, to differentiate between local obsidian mine. From 10 mine samples, 8 samples from Tajaraq of Miyaneh and 2 samples of Ghizilja of Bostanabad were selected and analyzed. This mine samples could be consider as the first obsidian source specimens in association with prehistoric lithic artifacts of north-west Iran and give the chance for detail and comparative studies of these sources with prehistoric site artifacts for provenance studies, as local or imported materials to this part of Iran. The research has been carried out with a focus on locating the origins and resources of obsidian procurement in the northwest of Iran, in order to rethink and reconstruct the regional and supra-regional trade and exchange networks in future. The project clearly identified the three groups of geochemically different obsidians named Tajaraq A, Tajaraq B, and Ghizilja. Due to the fact that Tajaraq obsidian is of a higher quality than the Ghizilja ones, it seems likely that the samples of Tajaraq obsidians have had the ability to be used for tool-making in the past, as the samples of Ghizilja, Bostanabad are too fragile and perlitic in structure. Hence, as the two groups of Tajaraq A and Tajaraq B have the ability to be used for ancient tools in all probability, they can be introduced as candidates for obsidian mining in prehistoric times in the northwest of Iran. In fact, the proposed hypothesis is still at a very early stage and future scientific studies and field research have to be followed. Comparing the new results with prehistoric sites in the cultural areas of Miyaneh and Bostanabad, it becomes obvious that the Tajaraq B obsidian overlaps in some trace elements with published data Anatolian sources. If this overlap could be found also by comparing other elements and their combination, and if it will be confirmed by other methods in future, it could lead to a complete review of all previous obsidian analysis from Iran. In other words, several samples that were up to now thought to be from Anatolia could come in reality from source B of Tajaraq. This is a serious and peculiar hypothesis, which means, at first step, more data have to be collected at the geological outcrops and especially, by analyzing the archaeological finds from well stratified context. The implications of the findings will discuss along with limitations and future research directions.


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

بررسی تطبیقی فرآیند ساخت هنر سنگ‌تراشی پیش‌از‌تاریخ جنوب‌شرق ایران و سنگ هرکارۀ معاصر مشهد

چکیده 

اشیاء سنگی در میان انواع آثار ساخته شده از گونه‌های مختلف سنگ، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در ساخت اشیاء سنگی نوع شئ و کاربرد آن در انتخاب گونۀ سنگ تأثیر زیادی دارد. به‌علاوه بوم‌آوردی مصالح برای هنرمند و صنعتگر باعث رشد هنری و فنی ساخت اشیاء سنگی در مناطق مختلف گردیده است. ازجمله سنگ‌های شاخصی که از دوران پیش‌از‌تاریخ تا به امروز به‌سبب ماهیت کاربردی و تزئینی‌اش مقبولیت بسیاری یافته و چندین هزار سال مورد استفاده قرارگرفته، سنگ‌های نرم تزئینی با رنگ‌های سیاه، سبز، خاکستری معروف به کلریت هستند. در این مقاله با رویکرد تحلیلی و فنیِ مبتنی‌بر مطالعات تطبیقی به بررسی گونه‌ها، گستردگی و روش‌های ساخت و تزئین سنگ کلریت در دوران باستان (محوطه‌های باستان‌شناختی حوزۀ جنوب‌شرق ایران) و معاصر (کارگاه‌های سنگ‌تراشی مشهد) پرداخته می‌شود؛ براساس هدف یاد شده مهم‌ترین پرسش‌هایی که اساس پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهند؛ 1- فن‌شناسی و روش‌های ساخت آثار ظروف کلریتی پیش‌ازتاریخی به‌دست آمده از محوطه‌های جنوب‌شرق ایران، چگونه است؟ جهت پاسخ به پرسش‌ یاد شده به بررسی‌ آثار سنگی کلریتی در محوطه‌هایی همچون تپه یحیی، شهداد، جیرفت و شهرسوخته پرداخته شده است. 2- چگونگی ساخت و روش‌های تولید آثار سنگی هرکاره در شهر مشهد و مقایسۀ آن با نمونه‌های پیش‌ازتاریخ در پژوهش حاضر است؟ با انجام بررسی‌های میدانی و تطبیقی موجود مابین روش‌های تولید و آثار پیش‌ازتاریخی مطرح شده با دوران معاصر به این پرسش پاسخ داده شود. روش به‌کار رفته در پژوهش حاضر استفاده از منابع مکتوب پژوهشگرانی است که در این زمینه پژوهش‌هایی انجام داده‌اند. در کنار روش کتابخانه‌ای از داده‌های میدانی، از قبیل مطالعۀ سنگ‌های کلریتی محوطه‌های پیش‌ازتاریخ یاد شده و تطبیق آن با هرکارۀ مشهد، استفاده شده است. نتیجه بررسی حاضر نشان‌دهنده‌ی وجود قابلیت-=‌های کاربردی در هنر سنگ‌تراشی معاصر باتوجه به پیشینۀ چند هزار ساله و خواص تزئینی سنگ کلریت، در احیاء دوبارۀ این صنعتِ هنری است.

دریافت  فایل کامل مقاله اینجا

Comparative Study of the Manufacturing Stone Carving Process of the Prehistoric South-East of Iran & Mashhad Harkareh Stone in the Contemporary Period

Abstract
Stones are important and durable material in construction building; objects and make cultural artifact on the prehistory until now. Objects are very important between the entire artifacts that made by stone, Easy stuff catches for artist due to improve making stone object in the different region. One of the most important stone in the prehistoric of Iran that is good material for carving and applies in life was chlorite. A best attribute for decorated due to this metamorphism stone used in all of Iran history so after 5000 years, this time some workshop in Mashhad city is Functioning and must be support these for improve industrials and identity this handicraft in contemporary, Hence in this paper by Analytical and technical approach based on comparative studies to examine the species, extent , methods of making and decorating stone chlorite in ancient times (archeological areas in the South East of Iran) and contemporary (Mashhad  carving stone workshops) will be paid. The result of this research show that we need rehabilitation this industrial decoration by bankroll  of the history background of carving chlorite stone and also try to find a new technology for improve  quantity and quality  making in Kerman province and Mashhad city According to the chlorite stone sources  in contemporary. Meanwhile, Iran’s stone-cutting art with its various uses in buildings and monuments over the thousands of years of flourishing its artists have created remarkable masterpieces of various types of stone. One of the most prominent stones in the pre-history of Iran due to its functional and decorative nature and has been used for thousands of years, is the chlorite which is under the main branches of the Metamorphic rocks. In the ancient world, chlorite stones were used as fillings for necklaces, stamps, religious sculptures, burners, bowls, pots, jars and other kitchen utensils, molds for molding copper and bronze, and in some cases has been used as Pottery fillers. 
Keywords: Comparative Study, Chlorite Stone, Halil Civilization, Technology, Harkareh Mashhad.

Introduction
Generally, the most important reasons that led to the use of these stones from the prehistoric period to the present are as follows: Availability and ease of mining operations, ease of mining, ease of carving (simplicity of decorating, shaping, cutting, engraving, etc.), appropriate heat resistance (phase-shifting properties), porosity and density above is chemically neutral to acids and bases. The purpose of the present study was to identify more and better the pre-historic (Bronze Age) chlorite containers southeast of the Iranian plateau and study the methods of making the above mentioned containers Also, their comparative studies with the works and methods of making chlorite containers of Mashhad in contemporary are. The present study is an effective step in understanding the traditional methods of stone construction in Mashhad which has now fallen out of economic prosperity and production because of advanced machinery and machine mechanization and it will forget and not pass it on to future generations. It is, therefore, hoped that by further knowledge and extensive study of such arts and crafts in the past, it would be prevented from being erased in the mind of the contemporary man. In the present study, it is attempted to address two basic and important questions in the field of techno lithic works of chlorite and its comparison with contemporary lithography in Mashhad. In the first stage, it was attempted to gain a comprehensive understanding of the technology and methods of making prehistoric chlorite works from the southeastern parts of Iran. Therefore, to answer this question, have been referred to reviews of areas such as Yahya, Shahdad, Jiroft and Shahr e sokhteh sites. The second question in the present study was how to construct and methods of stone work in Mashhad. In this regard, it has been attempted to answer this question with comparative field studies existing between the methods of production and the prehistoric works of contemporary times. Considering the importance of lithography and the creation of chlorite art in prehistoric-Iranian to contemporary times and its ability to be revitalized as an art-industry, the present study together with the analysis and description of information and data from archaeological studies followed the various stages of production and decoration of chlorite stones in ancient and contemporary times as well as comparing their subtle and subtle changes in terms of construction technology and their decorative and qualitative differences over time. For this reason, it has been attempted to address the above issues by using library and field studies.

Conclusion
In an overview of today’s state of this art - industry in Iran and especially in Mashhad as the only active producer in the country it can be said that it retains some of the ancient methods that add to its authenticity. But new machinery and marketization, in contrast to its religious and antiquity in antiquity and many other issues, have led to a lack of creators’ sales and cheating in the production of poor quality works. Also, since there has been no attempt by the Cultural Heritage and Crafts Organization to revive traditional designs and not to repeat past poor quality work the industry today has been artificially depleted and its creativity has been lost in most cases, and it is not reproduced at present with the repetition of the past. Therefore, it is recommended that by investing in this industry, it should be positioned among the export basket and dynamic handicrafts of the country. Today, countries such as India, which have had significant stone-making industry in the past, have today advanced the industry by investing and encouraging craftsmen to produce handicrafts from various stones. It has become one of the country’s most important artistic exports. In the contemporary era and state of the art in the country today, the issue of identifying materials and tools used in traditional arts and examining the possibility of producing them while maintaining their authenticity is of great importance. Considering the continuity of the industry - art of lithography of soft rock, and in particular chlorite, for about 5,000 years in the country, Unfortunately, new products have had a remarkable decline in quality given the simplicity of the work and the mechanization of many of the actions. This applied industry is becoming a low-quality decorative industry. In this regard, the stone industry of Mashhad, which is today the only place and the most active center for the production and decoration of chlorite stone objects in Iran, needs serious attention because its products have undergone a severe decline in quality over the past few decades. In addition, with the loss of old masters, efficient young people have not been attracted to it. Therefore, considering the abundant resources of chlorite rock in Khorasan and Kerman province, there is potential for activating and enhancing the quality of its production in these centers by studying its artistic and industrial capabilities as well as trying to The revival of traditional designs and non-repetition of current high-quality work, as well as their up-to-date productivity and new technology can be achieved by artisans and artists.
 


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

منشأیابی ابزارهای ابسیدینی محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی براساس آنالیز فلورسانس اشعه ایکس (XRF)

 

 

چکیده

با توجه به اهمیت ابزارهای سنگی و به‌خصوص ابزارهای ابسیدینی به‌جای مانده از دوران پیش‌ازتاریخ و کمبود مطالعه برروی منابع ابزارهای ابسیدینی در شمال‌غرب ایران، این پژوهش درنظر دارد تا به منشأیابی ابزارهای ابسیدینی 9 محوطهی پیش‌ازتاریخ دشت خوی بپردازد. با توجه به ساختار شیمیایی اُبسیدین قابل‌منشأیابی بوده و از طریق آن می توان تجارت های دوربرد و چگونگی مبادلات اقوام پیش از تاریخ را در بخش های مختلف غرب آسیا که مورد نظر این تحقیق است، بازسازی نمود. از آنجایی که تنها معادن ابسیدینِ شناسایی شده در غرب آسیا، در نواحی آناتولی و قفقاز مستقر است و برخی نمونه های به‌دست آمده از نواحی دیگر، به خصوص ایران به‌دلیل عدم مطالعات منشأیابی و شناسایی منابع اصلی و دیگر معادن بومی موجود تاکنون به صورت مجهول باقی مانده اند، در این پژوهش سعی بر آن است تا با آنالیز نمونه های به‌دست آمده از محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی، به قسمتی از ابهامات موجود در زمینه ی منشأیابی ابسیدین در شمال غرب ایران از جمله پرسش‌هایی نظیر این که، منشأ اصلی ابزارهای ابسیدینی محوطه‌های پیش ازتاریخی دشت خوی از کدام منابع تأمین می شده است؟ و آیا معدن سیونیک و میدان داغ منبع اصلی تأمین ابسیدین منطقه بوده است یا خیر؟ و چرایی استفاده از این منابع اصلی پاسخ داده شود. مطالعات انجام شده در این پژوهش به روش تجربی-آزمایشگاهی است که به صورت انجام آنالیزهای علمی (با روش XRF) برروی نمونه های برداشت شده حاصل از بررسی های میدانی انجام شده است. به‌دلیل سرعت بالای آنالیز عنصری، روش آنالیز فلورسانس اشعه ی ایکس XRF برروی 38 نمونه ی ابسیدین محوطه های دشت خوی انجام پذیرفت و روشن ساخت که از کدام منابع به صورت غالب در هر محوطه استفاده شده و منبع عرضه‌کننده ی ابسیدین در هر یک از محوطه ها و در هر دوره کدام منابع هستند. همچنین این پژوهش نشان داد که نمونه های ابسیدین مورد آنالیز، از 9 معدن متفاوت به‌دست آمده اند که عبارتنداز: میدان داغی، سیونیک، ساخونیات، سوپحان‌داغ، قوتانسر، آرتنی، تندورکداغ و نمرودداغ و تنها یکی از معادن ناشناخته است. براساس نتایج حاصله از داده های تحقیق می توان گفت؛ معدن میدان داغی با 15 نمونه و سپس معدن سیونیک با 8 نمونه، منابع اصلی تأمین ابسیدین محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی بوده اند. نتایج حاصل از منشأیابی نهایی ابسیدین های دشت خوی نشان‌دهنده ی شبکه ای گسترده از تجارت فرامنطقه ای در دوران مس وسنگ و مفرغ شمال غرب ایران با شرق آناتولی و منطقه ی قفقاز است.

نویسندگان اکبر عابدی؛ رعنا بهره مندی پورفرد؛ افراسیاب گراوند؛ فاطمه ملک پور؛ مهدی رازانی

مقاله 3، دوره 9، شماره 21، تابستان 1398، صفحه 41-60  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/NBSH.2019.17589.39
 

دریافت اصل مقاله (1. MB)


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

توهم منشایابی در علوم باستان شناختی

 اما بعد،  بیش از 2 دهه است که مطالعات باستان شناسی کشور دچار آنالیز زدگی شدید گردیده است. البته واضح است که آزمایش و مطالعات کمی بر روی آثار، یافته ­ها و بقایای باستان­شناسی و فرهنگی و تاریخی زیر چتر مطالعات باستان سنجی کار شایسته و لازمی برای درک و شناخت بیشتر از گذشته است اما وقتی این مطالعات و هزینه های گزاف بسیاری از تیم هایی تحقیقاتی کشور  بر اساس فرض های غلط و بدون استفاده از نیروهای متخصص انجام می­گیرند منجر به ساخته شدن تحقیقاتی با درصد بالای کلی می­شوند که از پیش نتایج آن معلوم است. متاسفانه نتایج این تحقیقات عمدتاً با افزودن برخی افراد فنی از علوم پایه به تیم تحقیقاتی بر مبنای نمونه برداری غلط و تعداد کم نمونه­ها و عدم انجام آنالیزهای مکفی در قالب مقالات علمی و پایان نامه­های ارشد و دکتری نشر می­شوند اما به واقععمده آنها ارزش کاغذ مصرف شده را ندارند و بیشتر موجب ترویج اطلاعات غلط در قالب انتشارات مرسوم می­گردند.  از جمله سوالاتی که موجب این آنالیز زدگی شده است یافتن منشا اشیا مختلف با سوال اصلی" بومی بودن یا غیر بومی بودن" است. در جستجوی کوچکی که بر روی مقالات این حوزه داشتیم به این نتیجه رسیدیم که 99% موارد مطالعات به  این نتیجه میرسند که آثار مورد مطالعه بومی هستند و آن یک درصد هم که به این نتیجه نمیرسد نشر نمی­شود و نویسنده به فرض اینکه اطلاعاتش غلط است کار را متوقف میکند.

 


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

مسجد جامع هفتشویه
جلد اولیه کتاب مسجد جامع هفتشویه
عنوان کتاب:   مسجد جامع هفتشویه

 از جمله مساجدی که در طی چند قرن توانسته با وجود الحاقات فراوان تا حدی به حیات کالبدیش ادامه دهد مسجد جامع هفتشویه در نواحی شرقی شهر اصفهان است که این تحقیق در تلاش است با شناخت و  معرفی آن به علاقمندان هنر و معماری ایران در حفاظت از آن سهمی ایفا نماید.  پژوهش پیشِ رو از تمامی مستندات و شواهد موجود اعم از گزارش­ها و اسناد تاریخی، نگاشته ­هایی پژوهشگران گذشته و کنونی در ارتباط با این مسجد استفاده نموده و به همراه مطالعات میدانی نویسندگان به  تحلیل و شناخت همه جانبه مسجد پرداخته است.  مطالب کتاب در قالب چهار فصل تدوین شده است در فصل نخست به بیان مقدمه و کلیات تحقیق و موقعیت قرارگیری مسجد در ناحیه قُهاب اصفهان و مواردی همانند راه­های دسترسی و وجه تسمیه روستا و مسجد پرداخته شده است. در فصل دوم که به شناخت تاریخی و باستان­شناسی مسجد جامع هفتشویه اختصاص دارد به بررسی مختصر خصوصیات عمده تاریخی اجتماعی دوره­ های سلجوقی و ایلخانی در نواحی مرکزی به علاوه پیشینه مطالعات مستقیم بر روی مسجد جامع هفتشویه و آرایه­ های آن و همچنین مطالعات تطبیقی در گاهنگاری آن پرداخته شده است. در فصل سوم پس از تبیین کوتاهی در رابطه با هنر و معماری عصر سلجوقی و ایلخانی در نواحی مرکزی ایران به شناخت کالبدی و اجزا معماری مسجد جامع هفتشویه پرداخته است  در فصل چهارم کلیه بقایا و آرایه­ های موجود در مسجد جامع هفتشویه شامل آرایه­ های آجرکاری، کاشی­کاری، گچی و همچنین محراب ارزشمند بنا بررسی شده ­اند.  لازم به ذکر است مراحل نوشتار کتاب به پایان رسیده است و اثر در انتظار نشر است.


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

ساختارشناسی ملاط‌های تاریخی در آرایه ‌های معماری و اندود داخلی معبد صخره‌ای ورجووی مراغه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش ارائه شواهدی جدید مبنی بر استفاده از ملاط در آرایه‏ های معماری و اندودهای بدنه داخلی معبد صخره‏ ای ورجووی در دوره اسلامی است. معبد ورجووی ازجمله بناهای با تاریخ نه‌چندان دقیق در پیش از اسلام و با الحاقاتی منسوب به دوره ایلخانی است که در نزدیکی قبرستان تاریخی روستای ورجووی در فاصلۀ 6 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مراغه در استان آذربایجان شرقی واقع‌شده است. این معبد جزء مجموعه سازه‏ های زیرزمینی است که در بستر سنگی کنده‌شده و دارای بخش ‏های مختلفی ازلحاظ معماری در زیر روستای کنونی ورجووی است. تنها بخش معبد اصلی به‌واسطه تداوم استفاده در دوره اسلامی هیچ‌گاه مدفون و پوشیده نشده است. مابقی این مجموعۀ بزرگ، هم‏ اکنون در زیر لایه‏ های خاک پوشیده شده ‏است. تداوم استفاده از معبد، با تغییراتی در پلان‏ ها و همچنین آرایه‏ های معماری در دوره ‏های مختلف همراه بوده که از مظاهر آن حجاری ‏های روی بدنه و استفاده از نقوش و خطوط اسلامی، با آیات قرآنی و همچنین استفاده از آرایه‏ های معماری در قالب ملاط بسیار سخت و مقاوم ساروج و دیگر ملاط‏‏ های آهکی به همراه رنگدانه بوده است. با توجه به عدم شناسایی ترکیب و روش ساخت آرایه‏ های معماری این بنا در گذشته، در این مقاله ساختارشناسی و معرفی آرایه‏ های ساخته‌شده از ملاط‏‏ های بسیار سخت و فناوارنه معبد ورجووی انجام شده است. از جمله سؤالات این تحقیق عبارت‌اند از اینکه: در کدام بخش ‏های معبد ورجووی از ملاط استفاده شده است؟ ملاط ‏‏های استفاده‌شده از چه نوعی هستند و از چه ساختار و ساختمانی برخوردارند؟ در همین راستا بر اساس مطالعات میدانی اقدام به نمونه ‏برداری از نواحی شناسایی‌شده و مشکوک به ملاط و بدنه سنگی گردید که با استفاده از آنالیزهای ساختارشناسی (پتروگرافی مقطع نازک-در شناسایی سنگ-XRD, XRF) اقدام به ارزیابی و مقایسه میان ملاط‏‏های بدنه و آرایه ‏ها و بستر سنگی آن گرفته شد. نتایج حاصل از پژوهش گویای این مهم است که در اندود بدنه‏ ها از ملاط گچ و آهک به همراه پرکنندۀ پودر سنگ توف و خاکستر و همچنین الیاف گیاهی استفاده شده است و برای پوشش سطحی آرایۀ قطاربندی در فضای V6، از ملاط ساروج مهره خورده استفاده شده است.

رازانی مهدی، حمزوی یاسر. ساختارشناسی ملاط‌های تاریخی در آرایه ‌های معماری و اندود داخلی معبد صخره‌ای ورجووی مراغه، ایران. پژوهه باستان سنجی. ۱۳۹۷; ۴ (۲) :۲۱-۳۳

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Characterization of Historic Mortar from the Architectural Decoration and Plaster of Rocky Temple of Verjuy in Maragheh, Iran

Temple of Verjuy or Mehr Temple is one of the particular monuments in the type of regional architecture, in the slope of Sahand volcano; has been located in Verjuy village in the suburbs of the Maragheh city, East Azerbaijan province, Iran. The Verjuy researchers believe that this building belongs to the Mithraism religion which is an Iranian ancient religion (248 BCE-224 CE). But, new excavation around the temple demonstrated that this building is a part of underground rocky architecture with an unclear date and history. Underground Verjuy temple has seven spaces with a number of holes which are connected to each other. According to the literature, the temple was a worshiping place before Islam, but since then, the evidence show that it was used as a mosque. The architectural decorations of the temple have not been taken into consideration and in general, a lot of references, repeat the first information related to the history, usage and stone carving of this temple. As the specific architectural decorations of this monument have not yet been scientifically studied, the exploring variety of architectural decorations as well as the characterization of materials used for making the decorations of this building would be one of the main objectives of this research. Based on the results obtained, the main decorations of temple are including: carving of Islamic Arabesque and Quranic inscriptions as well as Moqarnas decoration inside the dome of the main space of the building. The results also showed the application of mortar on architectural decoration as a plaster inside the building and also on the surface of Moqarnas as a very thin layer in Islamic era. Moreover, the field work (redrawing the plan of temple and describe of architectural spaces as a documentation of architectural decorations with photography) and sampling of plaster along with XRPD, XRF and thin section petrography analysis were done. The results of this research show that, except for stone decoration, there is another decoration with lime base mortar in cover of Muqarnas work and some other places of the building, that this new finding is reported for the first time. This finding showed the application of the building during different periods and it is possible to attribute the earliest works and shreds of evidence of the use of the original dome in its new use in the Islamic era, to the Ilkhanid period.

 

Razani M, Hamzavi Y. Characterization of Historic Mortar from the Architectural Decoration and Plaster of Rocky Temple of Verjuy in Maragheh, Iran. JRA. 20; 4 (2) :21-33
URL: http://jra-tabriziau.ir/article-1-153-fa.html

 


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

شماره هشتم مجله باستان سنجی منشتر شد

فهرست مقالات آخرین شماره پژوهه باستان سنجی 
جلد 4، شماره 2 (1397-10)

 

معرفی محوطه‌ی باستانی شهر سیبه-کوخرد، بر اساس داده‌های حاصل از بررسی‌های آرکئوژئوفیزیک و باستان‌شناسی
کورش محمدخانی ، سمانه نظیف
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

ساختارشناسی ملاط‌های تاریخی در آرایه ‌های معماری و اندود داخلی معبد صخره‌ای ورجووی مراغه، ایران
مهدی رازانی ، یاسر حمزوی
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

مقدمه‌ای بر استفاده از ریاضیات فازی در باستان‌شناسی (مورد مطالعاتی: بازسازی مجازی برج طغرل با استفاده از قابلیت اعتماد فازی)
سید محمود طاهری، فرشید ایروانی قدیم، محمد علی کبیریان
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

مطالعه ساختارشناسی ظروف سنگ استاتیتی محوطه شادیاخ به روشXRF ، XRD و SEM
پرستو مسجدی خاک ، نگار شیرازی، حسن نامی، مهدی حاجی ولئی
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

گاهنگاری دوره نوسنگی کرمان بر اساس کاوش‌های باستان‌شناختی تپه گاوکشی اسفندقه - جیرفت
نادر علیدادی سلیمانی ، حسن فاضلی نشلی
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

زیست‌باستان‌شناسی: مطالعه علمی بقایای اسکلت‌های انسانی به‌دست‌آمده از کاوش‌های باستان‌شناسی 
زهرا افشار
چکیده   -   متن کامل (PDF)

 

پیشنهاد روش به کارگیری میخ‌گچی برای تثبیت تزئینات نقاشی سقف در عمارت باغچه جوق (کاخ مرتضی‌قلی‌خان اقبال‌السلطنه سردار ماکو)
سعید مهریار ، لاله مهدی نژاد اصل، هاله صنعتی ایرانی، سپیده مهریار
چکیده   -   متن کامل (PDF)


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

تجدید یکپارچگی در حفاظت و مرمت نقاشی ها

تجدید یکپارچگی

تعریف: برای کاهش تأثیر بصری آسیب­ و بخش­های مفقودِ اثر هنری، و درنتیجه افزایش خوانش هنری و شمایل‌نگاری. تجدید یکپارچگی می­تواند به­صورت دوبعدی و حتی سه بعدی با استفاده از روش­ها و شیوه­های مختلف انجام شود.

 

توضیح: هرگونه تجدید یکپارچگی با ادراک تاریخی و فرهنگی خاص اثر هنری و سلیقه غالب در ارتباط است. بنابراین باید مؤکداً در بخش­های آسیب‌دیده و مفقود محدود شود و وقتی از فاصله نزدیک دیده می­شود بایستی به­روشنی قابل‌تشخیص باشد. مواد مورد استفاده باید سازگار با قسمت­های اصلی و برگشت‌پذیر باشند. برای تشخیص بخش­های مفقودی که می­توانند بازسازی شوند و آن‌هایی که نمی­توانند، به روش­های مختلف تجدید یکپارچگی نیاز است.

اصطلاحات سنتی: رتوش­کاری، موزون­سازی،  [همسازی]، [تکمیل]

Reintegration

Definition: To reduce the visual impact of damage and lacunae on a work of art, thus increasing its artistic and iconographic  legibility. Two and even three-dimensional reintegrations can be carried out using different methods and techniques.

Comment: Every reintegration is related to a specific historical and cultural perception of the work of art and to prevailing taste. Therefore it should be strictly limited to damage and lacunae and should be clearly distinguishable when viewed at close   proximity. Materials to be employed should be compatible with the original and reversible. A distinction is to be drawn between lacunae that can be reconstructed and those that cannot, as they require different methods of reintegration.

Traditional terms: retouching, inpainting


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

آشکار سازی در نقاشی های پنهان

 

تعریف: فرایند کشف یا نمایان ساختن یک نقاشی دیواری. این امر شامل زدودنِ کنترل‌شده‌ی لایه­های مختلف الحاقی و فرعی است.

 توضیح: پنهان ­شدن ممكن است ناشی از یک یا چند لایه­ی روی هم افتاده از آهک یا سایر مواد روی لایه­ی مصور و منقوش باشد. ازجمله دلایل مختلف پوشش ­دهی می­تواند وابسته به تغییر در سلایق زیباشناسی، به دلایل بهداشتی، با توجه به وضعیت حفاظت نامناسب، و یا برای تخریب کنترل‌شده/ عمدی یک لایه رنگ، متفاوت باشد. فرایند آشکارسازی معمولاً به­ صورت مکانیکی، و در پایان به‌صورت تمیزکاری شیمیایی برای زدودن هرگونه مواد باقی‌مانده که ممکن است بر روی سطح رنگ باقی بماند انجام می ­شود.

← آهک، ← تمیزکاری، ← رورنگی

Uncovering

Definition: The process of discovering or   exposing a wall painting. It involves the controlled removal of various superimposed and overlying layers.

Comment: The concealment can be due to one or several overlapping layers of lime or other materials over the pictorial layer. The reasons for covering can be varied, for instance, changes in aesthetic taste, for hygienic reasons, to hide a painting due to its poor state of conservation, or for controlled/deliberate destruction of a paint layer. The uncovering process is usually carried out mechanically, ending with chemical cleaning to remove any remaining material that may be left on the painted surface


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

استحکام بخشی سنگ در معماری صخره‌کند روستای تاریخی کندوان

 

کلیه سنگ­های به کار رفته در ساخت یادمان­های تاریخی و فرهنگی تحت تاثیر هوازدگی، به معنای ایجاد تغییرات ساختاری در سطح و عمق سنگ، دچار انواع مختلف آسیب و در نهایت تخریب می­شوند. توف­های آتشفشانی با خواصی چون نرمی، تخلخل بالا، سبکی، سهولت در کنده­کاری و کارپذیری در ساخت بسیاری از آثار شاخص معماری جهان مورد استفاد قرار گرفته­اند، این گونه سنگ از نظر دوام، جزو سنگ­های ضعیف محسوب می­شود. از این رو عوامل مختلف موجب هوازدگی، پیشروی تخریب و در نهایت فرسایش سریعتر آن نسبت به دیگر سنگ­های آذرین می­گردند. از جمله روش­های حفاظت سنگ­های تاریخی درمان­های مبتنی بر استجکام بخشی و مقاوم نمودن سطح با استفاده از مواد شیمیایی و رزین­های پلیمری در برابر عوامل فرساینده است. هدف این تحقیق ارزیابی بهبود خواص مقاومتی توف­های آتشفشانی معماری صخره­کند در روستای تاریخی کندوان با استفاده از عملیات درمانی مبتنی بر استحکام بخشی است. در همین راستا از روش­های آنالیزهای پتروگرافی مقطع نازک، پراش پرتو ایکس( XRD ) و آزمون­های مبتنی بر شناسایی خواص فیزیکی و مکانیکی شامل: جذب آب در شرایط اتمسفری و جذب موئینگی، چگالی و تخلخل سنجی، به علاوه شاخص دوام وارفتگی و مقاومت فشاری تک محوری برای ساختارشناسی و همچنین ارزیابی کارایی مواد مورد استفاده شامل: مواد استحکام بخش اتیل سیلیکات و نانو سیلیکات استفاده شده است. نتایج مطالعه نشان دهنده خواص فیزیکی – مکانیکی بسیار ضعیف سنگ توف لیتیکی کندوان دارد که این امر باعث تشدید فرسایش و تخریب سطوح بیرونی گردیده است و دیگر اینکه کارایی این دو ماده در مقابل آزمون­های مبتنی بر هوازدگی، مقاومت فشاری و مقایسه خواص فیزیکی در بهبود مقاومت مکانیکی سنگ هوازده کندوان نسبت به نمونه­ های هوازده و بکر اولیه قابل قبول است که انجام آزمون­های میدانی با استفاده از این مواد را توصیه می­کند.

واژه‌های کلیدی: روستای تاریخی کندوان. سنگ توف آتشفشانی. تخریب، استحکام بخشی، اتیل سیلیکات، نانو سیلیکات.

 دانلود مقاله اینجا


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

Provenance of the stones used in plinths of the Achaemenid palaces of Borazjan

Provenance of the stones used in plinths of the Achaemenid palaces of Borazjan, South-Western of Iran

 

 

Journal of Archaeological Science: Reports 29(102064):1-10

 ,Masoud B Kasiri, Shahrokh Shahrsabzi, Mohamadamin Emami, Mehdi Razani

Highlights

The stones used in plinths of three Achaemenid palaces in Iran were analyzed

The PLM, XRD, and XRF techniques were used for characterization of the samples

Samples of ancient quarries of the region were analyzed to match to that of palaces

The source of stones used in plinths of three Achaemenid palaces was identified

The results showed that plinths stones are identic to Puzeh-Palangi quarry stones

 

Abstract

Following the discovery of the Achaemenid palace of Charkhab of Borazjan in southwestern of Iran, an extensive survey was conducted to identify and introduce the other possible Achaemenid palaces in this region, which then results to the discovery of two other palaces, called Bardak-Siah and Sangh-Siah. In order to determine the source of the peony white stones used in the plinths of these palaces, physical and chemical characterization techniques including Polarized light microscopy, X-ray diffraction, and X-ray florescence spectro-scopy were used and then, the results obtained were compared to that of the samples of ancient quarries in the eastern mountains of Borazjan region. Among the ancient quarries of this region, the samples of Tangh-Ghir and Puzeh-Palangi quarries were selected and studied to match to the stones used at the historic palaces of the region. Based on the results of petrography analysis, peony white stone samples of Charkhab, Bardak-Siah and Sangh-Siah palaces, consisted of micrite groundmass along with sparitic and quartz inclusions, were identified as identical with the samples of Puzeh-Palangi quarry samples. However, samples of Tangh-Ghir ancient quarry, which had a micrite groundmass along with many microfossils, did not match to samples of the palaces. The palaces samples have a layered structure of sparitic groundmass along with the small amount of micrite. The results of XRD analysis showed that the peony white stones of the Achaemenid palaces are identical to those of Puzeh-Palangi quarry, where the main component is calcite with low contents of dolomite and quartz. Moreover, elemental analysis of the samples by XRF technique confirmed that the source of the peony white stones used at these palaces is Puzeh-Palangi quarry.

 

 


جهت مشاهده منبع اصلی و ادامه این مطلب این مطلب کلیک کنید

تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین مطالب

آخرین ارسال ها

محل تبلیغات شما محل تبلیغات شما

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها

درباره این سایت

  • این وبسایت تابع قوانین جمهوری مقدس اسلامی ایران بوده و در ستاد ساماندهی پایگاه های اینترنتی ثبت شده است.
  • تمامی محتوای موجود تماما خودکار از وبلاگ های فارسی دریافت میشود ؛ در صورت مشاهده هرگونه محتوای خلاف قوانین جمهوری اسلامی ایران ؛ گزارش دهید تا به قید فوریت حذف گردد.
  با افتخار قدرت گرفته از سیستم جامع بلاگ ریدر نسخه 9
©   تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به اروند بلاگ بوده و محفوظ میباشد ، با هرگونه کپی بردای از طرح یا پوسته برخورد خواهد شد.